Thời đại ngày nay là thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội, trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ cùng với sự phát triển bùng nổ của mạng Internet, các mạng xã hội toàn cầu (như Facebook, Zalo, Twitter, Viber, Instagram, WeChat…) và những vấn đề nảy sinh từ mặt trái của kinh tế thị trường, nhằm thực hiện âm mưu “Diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng, các thế lực thù địch không ngừng xuyên tạc, phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.

1. Giá trị học thuyết sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Học thuyết Mác –Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một trong những cống hiến vĩ đại nhất mà các nhà kinh điển phát hiện để giải đáp những câu hỏi của thời đạiđặt ra. Từ kết quả nghiên cứu về lịch sử xã hội loài người, các nhà kinh điển đã vận dụng để khảo cứu xã hội tư bản và đi đến kết luận về sự tất  yếu diệt vong của chủ nghĩa tư bản và thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản, đồng thời luận giải sâu sắc sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân là người đào huyệt chôn chủ nghĩa tư bản, xây dựng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản.

Theo chủ nghĩa Mác-Lênin, dưới chế độ tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân bị giai cấp tư sản bóc lột, nên xét về bản chất giai cấp công nhân là giai cấp có lợi ích cơ bản đối lập với lợi ích giai cấp tư sản, là giai cấp cách mạng triệt để nhất chống lại chế độáp bức, bóc lột của giai cấp tư sản. Mặt khác, giai cấp công nhân gắn với lực lượng sản xuất tiên tiến. Chính sự vận động nội tạicủa những mâu thuẫn cơ bản trong lòng xã hội tư bản và những yêu cầu của nền sản xuất đại công nghiệp đã quy định một cách khách quan sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là lực lượng quyết định xóa bỏ quan hệ sản xuất TBCN, giành chính quyền. Gai cấp công nhân cũng làlực lượng duy nhất có khả năng lãnh đạoxã hội xây dựng phương thức sản xuất cao hơn phươngthức sản xuất TBCN.

Lý luậncủa chủnghĩa Mác-Lênin cho rằng, giai cấp công nhân là sản phẩm của nền đại công nghiệp, được rèn luyện trong nền công nghiệp hiện đạinên giaicấp công nhân có khả năng đoàn kết, tổ chức giai cấp mìnhvà quần chúng nhân dân thành một lực lượng xã hội mạnh mẽ để tiến hành cuộc cách mạng xóa bỏ xã hội cũ, xây dựng xã hội mới tốt  đẹp hơn. Khi nền đại công nghiệp càng phát triển đã đòi hỏi và tạo ra những điều kiện để giai cấp công nhân không ngừng nâng cao trình độ học vấn, văn hóa, tay nghề, ý thức tổ chức kỷ luật, trình độ quản lý. Theo đó, năng lực trí tuệ và khả năng để cảitạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới của giai cấp công nhân ngày càng tăng lên. Như vậy, cùng với sự lớn mạnh của nền sản xuất TBCN, “giai cấp tư sản không những đã rèn những vũ khí sẽ giết mình; nó còn tạo ra những người sử dụng vũ khí ấy chống lại nó, đó là những công nhân hiện đại, những người vô sản”.

Bên cạnh đó, chủ nghĩa Mác-Lênin đã luận giải sâu sắc rằng, địa vị kinh tế-xã hội khách quan của giai cấp công nhân không chỉ làm cho họ trở thành giai cấp triệt để nhất, mà còn tạo cho giai cấp công nhân có khả năng trở thành ngườiquản lý trực tiếp phương thức sản xuất tiến bộ hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Cụ thể là, giai cấp công nhân có lợi ích cơ bản phù hợp, thống nhất vợi lợi ích của quần chúng nhân dân lao động và các tầng lớp giai cấp khác, nên giai cấp công nhân có khả năng đại biểu cho quyền lợi của quần chúng nhân dân và các tầng lớp xã hội khác; khả năng quy tụ và đoàn kết quần chúng nhân dân lao động tham giavào cuộc đấu tranh chống lại giai cấp tư sản. Giai cấp công nhân có khả năng lãnh đạo các tầng lớp nhân dân lao động tiến hành đấu tranh giải phóng khỏi áp bức, bóc lột, cải tạo xã hộicũ, xây dựng thành công xã hội xã hôi chủ nghĩa và cộng sản chủnghĩa. Vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân được thực hiện thông qua bộ phận hạt nhân, lãnh tụ chính trị, đội tiền phong của giai cấp công nhân là Đảng Cộng sản. Đó là một chính Đảng vững mạnh, bao gồm những đại biểu giác ngộ nhất trung thành nhất vàđại  biểu cho lợiích toàn bộ phong trào đấu tranh của giai cấp, của dân tộccó lý luận khoa học dẫn đường. Chính Đảng của giai cấp công  nhân phải kiên định và sángsuốt, có đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn, thể hiện được nguyện vọng và lợi ích của giai cấp công nhân và quầnchúng nhân dân lao động.

Sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu, Liên Xô là bước thoái trào nghiêm trọng của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Tuy nhiên, sự thất bại đó không làm cho học thuyết Mác-Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân lỗi thời. Hơn nữa, từ thực tế đó nói lên rằng, cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân mà đội tiền phong là Đảng Cộng sản vì mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội là một quá trình khó khăn, lâu dài, phức tạp, nhiều lúc thăng trầm, quanh co. Vấn đề đặt ra là, các Đảng Cộng sản có thực sự kiên định, kiên quyết, kiên trì giữ vững bản chất giai cấp công nhân của đảng hay không!; có tăng cường xây dựng, chỉnh đốn đảng để đảng thực sự là một đảng tiên phong, cách mạng, trong sạch, vững mạnh hay không! Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định “Và điều hết sức quan trọng là phải luôn luôn kiên định và vững vàng trên nền tảng tư tưởng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin - học thuyết khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân và quần chúng lao động. Tính khoa học và cách mạng triệt để của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là những giá trị bền vững, đã và đang được những người cách mạng theo đuổi và thực hiện. Nó sẽ còn tiếp tục phát triển và có sức sống trong thực tiễn cách mạng cũng như trong thực tiễn phát triển của khoa học”.

2. Nhận diện và phản bác những quan điểm sai trái, thù địch phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Trong thời gian gần đây, lợi dụng yếu tố thời đại, sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ, các thế lực phản động, thù địch ra sức sức tuyên truyền, xuyên tạc, phủ nhận sứ mệnhlịch sử của GCCN trên một số nội dung cơ bản sau:

 Một là, các thế lực thù địch ra sức xuyên tạc, bóp méo rằng, giai cấp công nhân chỉ là những người có học vấn hạn chế nên chỉ có thể lật đổ chế độ cũ, chứ không thể xây dựng được một xã hội mới tốt đẹp, nhất là trong thời đại khoa học phát triển hiện nay. Họ xảo biện rằng, nếu như giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử là “Người đào huyệt chôn chủ nghĩa tư bản” xây dựng một xã hội mới thì tại sao ở những nước tư bản phát triển có lực lượng công nhân rất đông, chất lượng cao lại không thực hiện vai trò, sứ mệnh lịch sử của mình? Đảng Cộng sản Việt Nam không thể gọi là Đảng của giai cấp công nhân được, vì nó có rất ít tính công nhân mà mang đậm tính nông dân, chịu ảnh hưởng nặng nề của xã hội phong kiến,…, nên giai cấp công nhân Việt Nam và Đảng Cộng sản Việt Nam không thể lãnh đạo thành công sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam 

Sự thật là, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân do điều kiện khách quan quy định, không phải do bất kỳ lý do nào khác. Giai cấp công nhân chính là sản phẩm của nền đại công nghiệp và không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng, họ tự ý thức được vị trí, vai trò của mình trong tiến trình phát triển của lịch sử xã hội loài người. Mặc dù chủ nghĩa tư bản đã và đang có sự điều chỉnh thích nghi do sự đấu tranh quyết liệt của chủ nghĩa xã hội, của giai cấp công nhân và quần chúng nhân dân lao động, song bản chất bóc lột của chế độ tư bản không hề thay đổi, mà nó ngày càng tinh vi, xảo quyệt hơn.

Hailà, họ cho rằng, hiện nay khoa học đã trở thành lực lưởng sản xuất trực tiêp, trí thức đã hòa nhậpvào giai cấp công nhân do đó, trí thức là lực lượng tiên phong cách mạng, lực lượng nòng cốt lãnh đạo các giai cấp, tầng lớp khác đấu tranh chống lại giai cấp tư sảnchứ không phải giai cấp công nhân. Theo luận điệu này, trí thức là người sản xuất ra của cải vật chất, chỉ có trí thức là người đại biểu cho trí tuệ, vì vậy chỉ có tríthức mới là lực lượng tiên phong có vai trò lãnh đạo và có đủ năng lực trí tuệ, khả năng tổ chức để dẫndắt các lực lượng khác trong xã hội để xây dựng CNXH.

Quan  điểm này là mộtsự ngộ nhân,bởi vì hiệnnay, vai trò của khoa học và công nghệ tác động vào sản xuất ngày càng lớn. Khi nói khoa họcsẽ trở thành lượng sản xuất trựctiếp, thựcchất là nói tới quá trình rút ngắn thời giantừ nghiên cứu của các nhà khoa học đến khi ứng dụng vào sản xuất, là sự tác động mạnh mẽ của khoa học vào sảnxuất chứ không có nghĩa là tất cả trí tuệ đều trở thành công nhân sản xuất  trực tiếp. Thựctế cho thấy, trong điều kiện khoa học và công nghệ phát triển, trình độlao động của công nhân lao động ở nhiều nước đã được nâng lên, họ vẫn giũ vai trò quyết định trong nền sản xuất hiện đại. Mặt khác, trí thức có vai trò rất quan trọng, trực tiếp, đi đầu trong sự nghiệp phát triển các lý thuyết khoa học và công nghệ, khoa học quản lý, khoa học quân sự, khoa học tự nhiên và khoa học xã hội nhân văn, góp phần nâng cao dân trí... nhưng trí thức không thểđóngvai trò lãnh đạo cách mạng thay thế giai cấp công nhân. Thực tế lịch sử thế giới và Việt Nam cho thấy, đã có nhiều tri thức từ bỏ lập trường xuất thân của mình, tiếp thu lý luậncủa chủ nghĩa Mác-Lênin, giác ngộ sứ mệnhlịch sử  của giai cấp công nhân, đứng trên lập trường của giai cấp công nhân, chiến  đấu cho mục tiêu lý tưởng của giai cấp công nhânđể đưa đến những thắng lợi của cách mạng. Nhưng điều đó không có nghĩa là tầng lớp trí thức có vai trò lãnh đạocách mạng, mà trí thức chỉ phát huy được sức mạnh củamình khi gắn với một giai cấp đại diện cho sự tiến hóa của xã hội loài người, đó chính là giai cấp công nhân.

Ba là,các phần tử cơhội, xét lại và một số học giả tư sảncho rằng: ở thời đại văn minh tin học, thuyết giá trị tri thức đã thay thế thuyết giá trịlao động: lý luận coi lợi nhuận là thù lao cho việc tổ chức quản lý sản xuất đã thay thế cho giá trị thặng dư; sự đối lập giữa giai cấp vô sản và  giai cấptư sản sẽ được xóa bỏ do mới sự hình thành và phát triển các giai cấp trung lưu; sự can thiệp của nhà nước đã triệt để xóa bỏ tình trạng sản xuất vô chính phủ và khủng hoảng kinh tế... Theo luận điệu,xuyên tạc của họ, khoa học kỹ thuật và các thiết bị tiên tiến sẽ tạo  ra giá trị thặng dư chứ không phải lao động làm thuê. Theo đó,trong nền kinh tế tri thức, giaicấp công nhân hiện đạikhông còn vai trò sứ mệnhlịchsử nữa. Đó là một quan điểm sái lầm cả về lý luận và thực tiễn.

Thực tế cho thấy khoa học kỹ thuật có vai trò ngày càngcao trong sản xuất nhưng không hề phủ nhậnthuyết giá trị lao động của Mác mà ngược lại, càng chứng minh sáng rõ hơn tính đúng đắn của  thuyếtđó. Bản thân nghiên cứu khoa học là một loại lao động đặc biệt, lao động trí óc, sáng tạo giá trị lao động khoa học mới. Các thiết bị kỹ thuật dù là tiên tiến nhấtcũng không tạo tạo ra giá trị, mà chỉ là sự chuyển dịch giá trị. Giá trịthặng dư vẫn tồn tại trong xã hội tư bản hiện đại. Không có  bộ phận này thì không có lợi nhuận. Như vậy, chỉ có lao động làm thuê, trong đó bao gồm cả lao động trí óc và lao động làm thuê mới tạo ra giá trị làm thuê chứkhông phải là khoa học kỹ thuậtvà các thiết bị tiên tiến hiện đại. Chẳng qua chủ nghĩa tư bản chỉ lợi dụng những thành tựu khoa học công nghệ để điều chỉnh, thích nghi và kéo dài tuổi  thọ của nó.

Mặt  khác, do tính chất bóc lột giá trị thặng dư của người lao động làm thuê trong nền sản xuất tư bản chủ nghĩa ngày càng khắc nghiệt, nên hậu quả tất yếu của tình trạng đó là sự phân hóagiaicấp ngày càng tăng lên.Vì vậy, cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản chống giai cấp tư sản bắt đầu từ ngày họ mới ra đời cho đến nay vẫn chưa dừng lại. Bản chất bóc lột giá trị thặng dư của người lao động làm thuê đã quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân,quy định tính tất yếu diệt vong của chủ nghĩa tư bản và thằng lợicủa chủ nghĩa cộng sản. Trong thời đại kinh tế toàn cầu, các công ty xuyên quốc gia xuất hiện đã làm tăng tính xã hội của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở các nước tư bản phát triển. Về nguyên tắc, chế độsở hữu tư nhân vẫn bảo tồn nhưng đã có những bước điều chính các hình thức sở hữu tư bản: mở rộng chế độ cổ phần, bán cổ phiếu có giá trị nhỏ cho người lao động, người công nhân có cổ phần trở thành hữu sản. Mặc dù đời sống của côngnhân ở các nước phát triển có thể ít nhiều được cải thiện, nhưng địa vị kinh tế của họ vẫn không thay đổi, quyền chi phối xí nghiệp vẫn do các chủ tư bản chiếm đa số cổ phần điều hành và bản chất bóc lột giá trị thặng dư của nhà tưbản vẫn không hềthay đổi. Đặc biệt là ở những nước nghèo kém phát triển hoặc đang phát triển, sự  bóc lột của chủ nghĩa tư bản càng trở nên thậm tệ hơn. Do đó, cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân dù còn nhiều bước thăng trầm nhưng nó vấn tiếp tục diễn ra theo  quy luật  khách  quan  của lịch sử.

Bốnlà,không ít người cho rằng, hiện nay ở các tư bản phát triển, giai cấp công nhân được chia cổ phần, họ có tư liệu sản xuất và có lợi nhuận, giai cấp công nhân không còn là giai cấp không còn là giai cấp bị bóc lột, địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân đã thay đổi nhiều, phần đông trong giai cấp này đã “trung lưu hóa”, giai cấp công nhân ngày nay đã “teo đi”, đã “tan biến” vào các giai tầng xã hội khác… Do đó, họ cho rằng học thuyết chủ nghĩa Mác - Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không còn đúng với thời đại ngày nay nữa.

 Nhưng thực tế, ở nhiều nước đã và đang xuất hiện một đội ngũ công nhân kỹ thuật hiện đại, được chuyên môn hóa. Đó là những công nhân trí thức hóa và những trí thức công nhân hóa. Họ đang điều khiển những dây chuyền sản xuất tự động hiện đại, làm ra những sản phẩm có hàm lượng trí tuệ cao, nhưng không vì thế mà nói rằng những người lao động này đã hoàn toàn tách ra khỏi giai cấp công nhân, biến thành trí thức. Dù chế độ cổ phần được xem như một hình thức mới để điều chỉnh quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở các nước tư bản nhưng nó không loại bỏ được những mâu thuẫn cơ bản vốn có giữa tính chất xã hội hóa sản xuất với việc chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất, mà còn mở rộng mâu thuẫn cơ bản đó ra phạm vi toàn thế giới. Mâu thuẫn kinh tế cơ bản của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa, biểu hiện về mặt xã hội là mâu thuẫn đối kháng giữa giai cấp công nhân và giai cấp tư sản cũng có mức độ và quy mô khác nhau tùy thuộc vào mức độ mức độ và quy mô bóc lột của giai cấp tư sản đối với giai cấp công nhân.

Trong lòng xã hội tư bản, đời sống của người lao động tuy có được cải thiện, nhưng số người bị hất ra hè phố, số người nghèo khổ vẫn ngày càng tăng. Sự phát triển của các tập đoàn tư bản, các công ty tư bản xuyên quốc gia cùng sự bòn rút tài nguyên và bóc lột nhân dân nhiều nước thuộc thế giới thứ ba; các cuộc chiến tranh đẫm máu chống các quốc gia có chủ quyền do chủ nghĩa đế quốc phát động... là nguyên nhân chủ yếu khiến cho hơn 500 triệu người bị đe dọa chết đói, 1,6 tỷ người sống trong cảnh khốn cùng, 600 triệu người thất nghiệp, hơn 800 triệu người mù chữ... Tất cả điều đó đã nói lên tính chất bóc lột, phản động của CNTB. Đại hội XI của Đảng ta đã chỉ rõ: “Hiện tại, CNTB còn tiềm năng phát triển, nhưng về bản chất vẫn là một chế độ áp bức, bóc lột và bất công. Những mâu thuẫn cơ bản vốn có của CNTB,... chẳng những không giải quyết được mà ngày càng trở nên sâu sắc. Khủng hoảng kinh tế, chính trị, xã hội vẫn tiếp tục xảy ra”

Năm là, có quan điểm cho rằng: ngày nay, chủ nghĩa tư bản hiện đại đang “tự điều chỉnh”, “tự thích nghi” để đi lên chủ nghĩa xã hội, không cần sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, .. cần hiểu rõ rằng: cho dù chủ nghĩa tư bản hiện đại đang tự điều chỉnh để thích nghi, đời sống của công nhân và lao động trong nhiều nước tư bản phát triển đã được cải thiện đáng kể, nhưng không phải vì thế mả chò rằng: bản chất của chủ nghĩa tư bản đã thay đổi; chủ nghĩa tư bản vẫn là một xã hội bóc lột và chà đạp lên phẩm giá con người; một xã hội bất công, “cá lớn nuốt cá bé” vì lợi ích vị kỷ của một số ít cá nhân và các phe nhóm. Khẳng định điều này, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ: “Chúng ta thừa nhận rằng, chủ nghĩa tư bản chưa bao giờ mang tính toàn cầu như ngày nay và cũng đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, nhất là trong lĩnh vực giải phóng và phát triển sức sản xuất, phát triển khoa học - công nghệ. Nhiều nước tư bản phát triển, trên cơ sở các điều kiện kinh tế cao và do kết quả đẩu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, đã có những biện pháp điều chỉnh, hình thành được không ít các chế độ phúc lợi xã hội tiến bộ hơn so với trước. Từ giữa thập kỷ 70 và nhất là từ sau khi Liên Xô tan rã, để thích ứng với điều kiện mới, chủ nghĩa tư bản thế giới đã ra sức tự điều chỉnh, thúc đẩy các chính sách “tự do mới” trên quy mô toàn cầu; và nhờ đó hiện vẫn còn tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, chủ nghĩa tư bản vẫn không thể khắc phục được những mâu thuẫn cơ bản vốn có của nó. Các cuộc khủng hoảng vẫn tiếp tục diễn ra...”

Có thể nói, các thế lực phản động tập trung xuyên tạc, phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, thực chất là để phủ  nhận cuộc đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai cấp vì mục tiêu độc lập, hòa bình và phát triển của nhân loại tiến bộ trên thế giới. Hành động đó của các phần tử cơ hội cũng nhằm vào việc phủ nhận giá trị khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin, một thứ vũ khí tư tưởng lý luận sắc bén dẫn đường cho cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân. Đặc biệt, thủ đoạn  của chúng xuyên tạc sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cũng là nhằm xuyên tạc bản chất giai cấp công nhân của Đảng Cộng sản, xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản với tư cách là đội tiên phong của giai cấp công nhân. Bởi vì chúng hiểu rằng, sức mạnh của Đảng ta bắt nguồn từ bản chất ưu việt của giai cấp công nhân, từ nền tảng tư tưởng khoa học và cách mạng là chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, sứ mệnh lãnh đạo cách mạng của Đảng ta cũng chính là sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.

Th.S Nguyễn Việt Hải

Trường Chính trị tỉnh Đắk Nông